آناتومی مچ پا و ویژگی های آن

آناتومی استخوان ها و مفاصل مچ پا

مچ پا از کنار هم قرار گرفتن چهار استخوان تشکیل شده است. در بالا استخوان های درشت نی (تیبیا) و نازک نی (فیبولا) قرار گرفته اند و بین ایندو مفصلی در ناحیه مچ پا تشکیل شده که به آن مفصل تیبیوفیبولار تحتانی Inferior tibiofibular joint میگویند.

کنار هم قرار گرفتن تیبیا و فیبولا در ناحیه مچ پا یک سطح مقعر و فرورفته را درست میکند که در بالای آن سطح تحتانی استخوان تیبیا است (که به آن پلافوند Plafond میگویند) و در دو طرف آن قوزک های داخلی و خارجی قرار گرفته اند.

در داخل این فرورفتگی استخوان تالوس Talus یا قاپ قرار گرفته است. کنار هم قرار گرفتن این سه استخوان مفصلی را میسازد که به آن مفصل تالوکرورال Talocrural یا مفصل انکل Ankle joint یا مورتیس Mortise میگویند.

این مفصل بصورت لولایی است. مورتیس نام شکلی است که نجارها برای چفت کردن دو قطعه چوب در کنار یکدیگر بکار میبرند.

استخوان چهارمی که در ناحیه مچ پا قرار گرفته است استخوان پاشنه یا کالکانه Calcaneous bone است که در زیر استخوان تالوس قرار گرفته و مفصل بین ایندو را مفصل ساب تالار Subtalar joint میگویند. سطح زیرین استخوان پاشنه پایینترین استخوان بدن است که در حین راه رفتن به آن نیروی وزن وارد میشود.

سطح زیرین استخوان تیبیا و سطوح داخلی قوزک های داخلی و خارجی پوشیده از غضروف است. سطح بالایی استخوان تالوس هم از غضروف پوشیده شده است.

سطح بالایی استخوان پاشنه و سطح زیرین استخوان تالوس هم از غضروف مفصلی پوشیده شده است. غضروف لایه بافتی سفید و لغزنده ایست که قوام لاستیکی دارد. این بافت موجب صاف و لغزنده شدن سطوحی از استخوان میشود که در کنار یکدیگر قرار گرفته و در کنار یکدیگر حرکت میکنند.

آناتومی رباط های مچ پا

لیگامان ها یا رباط ها نوارهای بافتی بسیار محکمی هستند که به استخوان های دو طرف مفاصل متصل شده و موجب میشوند استخوان ها در کنار هم باقی مانده و از هم دور نشوند. رباط ها از طرف دیگر موجب میشوند تا استخوان های تشکیل دهنده مفاصل فقط در جهات خاصی حرکت کرده و مانع از حرکات استخوان ها در بعضی جهت ها میشوند.

رباط ها یا لیگامان ها شبیه زردپی یا تاندون ها هستند با این تفاوت که تاندون ها موجب اتصال عضلات به استخوان شده ولی رباط ها استخوان ها را به یکدیگر متصل میکنند.

با این حال بافت تشکیل دهنده آنها شبیه به هم بوده و از فیبرهای کلاژن تشکیل شده اند. رباط هایی که استخوان های مچ پا را بهم متصل میکنند در دو دسته داخلی و خارجی قرار گرفته اند.

رباطی را که در قسمت داخلی مچ پا قرار دارد رباط دلتوئید Deltoid ligament مینامند. این رباط در بالا به لبه پایینی قوزک داخلی میچسبد و در پایین به استخوان های تالوس، کالکانئوس و ناویکولر متصل میشود و خود از قسمت هایی تشکیل شده است.

آناتومی تاندون های مچ پا

مهمترین تاندون پا تاندون آشیل است. این قویترین تاندون بدن است که در پشت و بالای مچ پا قرار دارد. تاندون یا زردپی آشیل از پایین ترین قسمت عضلات گاستروکنمیوس و سولئوس به بالا و پشت استخوان پاشنه یا کالکانه متصل میشود. وظیفه این تاندون پایین آوردن مچ پا است.[/vc_column_text][vc_empty_space][vc_column_text]تاندون بافت نرمی است که عضلات را به استخوانها متصل میکند. تاندون آشیل یا تاندون مچ پا بزرگترین و قوی ترین تاندون در بدن است.این تاندون در پشت قسمت پایینی پا قرار دارد که به دور کالکانه یا استخوان پاشنه پیچیده شده است. وقتی این تاندون ملتهب میشود شرایط بسیار دردناکی را ایجاد میکند که تاندونیت آشیل نامیده میشود.درد ناشی از این التهاب راه رفتن را غیرممکن میکند.

بیومکانیک یا ساختار پا و مچ پا

حرکات مفصل مچ پا

• مچ پا به خودی خود اجازه دو حرکت را میدهد:
• پلانتار فلکشن:حرکت پا به سمت پشت ساق. این حرکت معمولا به همراه وارونگی پا میباشد.
• دورسی فلکشن:بالا اوردن پا به سمت جلوی ساق ا.این حرکت معمولا به همراه برگرداندن پا میباشد.

حرکات پا

• پا اجازه دو حرکت را میدهد.
• اینورژن:حرکت کف پا به سمت داخل بدن
• اورژن:حرکت کف پا به سمت خارج بدن

حرکات انگشتها

• انگشتها اجازه چهار حرکت متفاوت را میدهند:
• پلنتارفلکشن:خم کردن انگشتان به سمت کف پا
• دورسی فلکشن:خم کردن انگشتان به طرف نوک پا
• ابداکشن:جدا کردن انگشتان از یکدیگر.این حرکت معمولا به همراه پلانتار دورسی فلکشن میباشد.
• اداکشن:جمع کردن انگشتان.این حرکت معمولا به همراه پلانتار فلکشن میباشد.