فیزیوتراپی قفسه سینه

فیزیوتراپی قفسه سینه (CPT)

فیزیوتراپی قفسه سینه چیست؟

فیزیوتراپی قفسه سینه یا فیزیوتراپی تنفسی عبارت است از مجموعه روش‌هایی که جهت کمک به پاکسازی راه‌های هوایی و افزایش عملکرد دستگاه تنفسی در ارتباط با یک یا چند بیماری تنفسی انجام می‌گیرد.

فیزیوتراپی سینه روشی است که برای از بین بردن ترشحات، مواد و اخلاط در ریه یا راه‌های هوایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در فیزیوتراپی قفسه سینه از روش‌ها و تکنیک‌های متفاوتی کمک گرفته می‌شود تا بیمار بتواند ترشحات را از قسمت‌های مختلف ریه خارج کند. در فیزیوتراپی از روش‌های مختلفی مانند تخلیه وضعیتی استفاده می‌شود. در این روش، تخلیه ی ترشحات در ریه بیمار توسط نیروی جاذبه ی زمین صورت می‌گیرد. در مواردی نیز برای این کار از ضربه زدن به قفسه سینه (دق سینه) کمک گرفته می‌شود. پس از انجام این مراحل، به کمک دست لرزشی بر روی قفسه سینه بیمار ایجاد می‌کنند تا بتوانند ترشحات حاصل را به سمت مسیر هوایی انتقال دهند. نهایتاً این ترشحات توسط سرفه از بدن خارج می‌شوند. برای انجام تکنیک‌های مختلف فیزیوتراپی باید تجربه ی کافی و مهارت بالایی داشته باشید تا بتوانید این روند را به صورت کنترل شده و بدون هیچ گونه صدمه به بیمار انجام دهید.

فیزیوتراپی سینه می تواند برای افرادی که شرایطی مانند موارد زیر را دارند مفید باشد:

• فیبروز سیستیک (Cystic fibrosis یا CF)
• برونشکتازی (Bronchiectasis) _ آسیب دیدگی نایژه های ریه
• دمل های ریوی
• اختلالات عصبی عضلانی (مانند ام اس یا multiple sclerosis )
• سینه پهلو در نواحی وابسته به ریه

فیزیوتراپی قفسه سینه :

به طور کلی فیزیوتراپی قفسه سینه شامل موارد زیر می باشد :

• وضع قرار گرفتن
• دق کردن
• لرزش
•  سرفه کردن
• خارج کردن ترشحات و در صورت لزوم استفاده از ساکشن

برای مشورت با فیزیوتراپیست برای درمان اختلالات تنفسی و قفسه سینه با روش های فیزیوتراپی مناسب با کلینیک فیزیوتراپی کمیل تماس بگیرید.

فیزیوتراپیست میثم طالبی

تلفن: 09160664176

تکنیک‌های فیزیوتراپی قفسه سینه :

تکنیک های فیزیوتراپی قفسه سینه شامل مراحل مختلفی از جمله ارزیابی وضعیت بیمار و تکنیک های بالینی می گردد. در ارزیابی‌های اولیه اغلب درمانگر تاریخچه ی بیماری را بررسی کرده و سپس به معاینه سیستم های مختلف بدن وی مانند معاینه سیستم قلبی- عروقی و سیستم عصبی و سیستم اعصاب خودمختار بیمار می پردازد.

در این مرحله مواردی مثل ظاهر کلی بیمار، شکل و ابعاد قفسه سینه الگوی تنفسی و قرینگی حرکت قفسه سینه و نیز سلامت اعصاب منشعب به سیستم ریوی و تنفسی ارزیابی می شود. در مرحله بعد، لمس قفسه سینه انجام می شود که لرزش های مختلف در هنگام تنفس و صحبت و سرفه فرد بررسی خواهد شد. تکنیک های درمانی شامل آموزش تمرینات تنفسی وآموزش تنفس دیافراگمی و نیز قرار دادن بیمار در وضعیتهای مناسب برای تخلیه  ترشحات انجام می گیرد.

 درمانهای دستی نیز به منظور بهبود تنفس و تخلیه ی ترشحات برای افزایش حجم قفسه سینه صورت می پذیرد.

برای انجام فیزیوتراپی قفسه سینه، بیمار باید به صورت هدفمند و هوشمندانه در وضعیت های مختلفی قرار بگیرد. این حالت ها کمک می کنند که علاوه بر ویبره و دق، جاذبه ی زمین نیز باعث خروج ترشحات از ریه و راه های تنفسی بیمار شوند. زمانی که بیمار در وضعیت های مختلف قرار می گیرد دست ها شبیه فنجان قرار گرفته و به قفسه ی سینه زده می شوند که به این فرآیند دق گفته می شود و اهمیت زیادی در تکنیک فیزیوتراپی قفسه سینه دارد.

ضربه زدن و بیرون کشیدن مایع با وضعیت بدنی های خاص :

در روش ضربه زدن و بیرون کشیدن مخاط فیزیوتراپیست با قرار دادن بدن در وضعیت های خاص از جاذبه زمین استفاده می کند تا مخاط تولید شده در ریه را از آن خارج کند.

آنها بدن بیمار را در یکی از بسیار وضعیت بدنی های ممکنی قرار می دهند که در آنها شش ها به طرف پایین قرار می گیرند و سپس به سینه بیمار ضربه می زنند و/ یا آن را تکان می دهند.

این رویه ممکن است به صورت سه تا پنج دقیقه ضربه زدن با کف دست (در حالی که کف دست کمی به داخل انحنا دارد) و سپس برای ۱۵ ثانیه تکان دادن سینه (در حالی که کف دست صاف است) باشد.

این ضربات باعث می شوند که مخاط از درون راه های تنفسی بالا بروند.

زمانی که کار تمام شد، به بیمار گفته می شود که آنقدر شدید سرفه کنند که مخاط از ریه ها خارج شود.

اشاره به این نکته مهم است که: برای پیشگیری از جراحت یا عصبی شدن بیمار، فرد هیچ گاه نباید به ستون فقرات، استخوان جناغ سینه، معده، دنده های پایینی قفسه سینه یا کمر بیمار ضربه بزند.

این تکنیک باید زمانی اجرا شود که معده بیمار خالی باشد؛ یا قبل از غذا یا دو ساعت و نیم بعد از غذا.

خارج سازی مخاط با تمرینات اتوژنیک (AD) :

خارج سازی اتوژنیک (AD) یک تکنیک پاکسازی مجاری تنفسی است که در آن از تنفس کنترل شده استفاده میشود و حجم ریه ها بیشتر می شود تا ریه ها شل شوند و مخاط از آنها خارج شوند.

این کار طی سه مرحله انجام می شود، کار بر روی مخاط انباشته شده از بیرون مجاری تنفسی شروع می شود و تا اواسط مسیر آنها و جایی که باید پاکسازی انجام شود ادامه پیدا می کند.

مرحله یک شامل تنفس های کم حجم است. در مرحله دوم تنفس های متوسط و کِشنده انجام می شود و مرحله سوم مرحله تنفس های عمیق است که به شما امکان سرفه کردن و بالا آوردن مخاط را می دهد.

یک فیزیوتراپیست قفسه سینه می تواند بیمار را در هر مرحله راهنمایی کند و به او توضیح دهد که باید چه احساسی داشته باشد و یا چه صدا هایی را بشنود و چه زمانی باید سرفه کردن را شروع کند.

فاز فعال تکنیک های تنفسی (ACBT) :

فیزیوتراپیست می تواند تکنیک های تنفسی فعال مناسبی را به شما آموزش دهد که به تخلیه مخاط از ریه ها کمک می کنند.

انجام این تکنیک ها می تواند با کنترل تنفس (در صورت امکان، فرو دادن و خارج کردن هوا از راه دهان) شروع شود و با تنفس عمیق (گاهی اوقات با نگه داشتن نفس برای دو تا سه ثانیه قبل از خارج کردن آن) و سپس سرفه کردن شدید ادامه پیدا کند.

سرفه شدید بازدم شدیدی است که از راه حلق انجام می شود، مانند زمانی که می خواهید با دهانتان بر روی آینه بخار ایجاد کنید.

ماهیچه های معده به داخل کشیده می شوند و از دهانتان صدایی شبیه “هاع” خارج می شود.

دستگاه های فشار مثبت بازدمی (Positive expiratory pressure) :

دستگاه های فشار مثبت بازدمی (PEP) مانند یک ماسک یا چیزی که با دست بر روی دهان گذاشته می شوند همراه با تکنیک های تنفسی کمک می کنند تا ریه پاکسازی شوند.

 دستگاه  PEPبه بیمار کمک می کند که به راحتی نفس را فرو دهد اما در مقابل خارج کردن نفس مقاومتی را ایجاد می کند.

برای غلبه بر این مقاومت بیمار باید برای بازدم بیشتر انرژی صرف کند، تقریبا ۴ برابر بیشتر از انرژی که برای فرو دادن هوا صرف می شود.

این فشار باعث حرکت مخاط و باز شدن مجرای تنفسی می شود.

PEP نوسانی :

این دستگاه مانند  PEP معمولی این امکان را به بیمار می دهد که نفس خود را به راحتی فرو دهد اما در برابر بازدم مقاومتی را ایجاد می کند.

اما یک دستگاه  PEPنوسانی هنگام بازدم لرزشی (یا نوسان) را نیز ایجاد می کند تا مخاط از مجاری تنفسی میانی و جانبی حرکت کند و به سمت مجاری تنفسی مرکزی برود.

بعد از چند بازدم، به شما آموزش داده می شود که سرفه کنید تا ریه ها کاملا از مخاط پاک شوند.

جلسات درمانی با استفاده از این دستگاه های PEP بسته به شدت تجمع خلط حدود ۲۰ دقیقه یا ۲۰ تنفس طول می کشد.

این مرکز با استفاده از پیشرفته ترین دستگاه ها و بهترین متد های درمانی روز دنیا تلاش خواهد کرد، بهبودی تان را به شما بازگرداند.

فیزیوتراپیست میثم طالبی

فیزیوتراپی قفسه سینه منافع زیادی دارد. این نوع فیزیوتراپی علاوه بر اینکه به بیمار کمک می کند که راحت تر نفس بکشد، همچنین از عفونت های سینه جلوگیری می کند و باعث می شود که بیمار کمتر برای سرفه کردن تقلا کند.

حتی اگر هدف شما این باشد که از این تکنیک ها در خانه استفاده کنید، یک فیزیوتراپیست آموزش دیده می تواند در طول تمام مراحل شما را راهنمایی کند و استفاده از هر گونه تجهیزات لازم می تواند برای شما امنیت بیشتری را فراهم کند و به شما اعتماد به نفس بیشتری دهد.

موارد منع فیزیوتراپی قفسه سینه :

فیزیوتراپی های قفسه سینه در صورتی که یکی از شرایط زیر را داشته باشید، توصیه نمی شود:

• اگر هنگام قرار گرفتن در وضعیت بدنی های مورد نیاز یا در هنگام انجام تکنیک های دستکاری احساس ناراحتی زیادی کنید.
• اگر داروهای ضد انعقاد مصرف می کنید.
• اگر اخیرا دچار شکستگی قفسه سینه یا مهره های ستون فقرات شده باشید.
• اگر پوکی استخوان شدید دارید.

قبل از شروع فیزیوتراپی لازم است نکات زیر رعایت شود:

• لباس تنگ، جواهر، دکمه و زیپ را از اطراف گردن و قفسه سینه و دور کمر برداشته شود.
• بیمار لباس نرم و سبک همانند تی شرت بپوشد.
• فیزیوتراپی قفسه سینه بر روی بدن لخت انجام نشود.
• کسی که فیزیوتراپی انجام می دهد انگشتر و ساعت به دست نداشته باشد.
• دستمال کاغذی برای تمیز کردن خلط درنزدیکی بیمار باشد.
• والدین در هنگام فیزیوتراپی به جلو خم نشوند بلکه گردن به طور مستقیم رو به بالا قرارگیرد تا به مرور زمان از درد در ناحیه گردن جلوگیری شود.
• سطحی که بیمار بر روی آن دراز میکشد لازم است از نظر ارتفاع به گونه ای باشد که فردی که فیزیوتراپی می کند راحت باشد.

تکنیک فیزیوتراپی سینه در نوزادان :

از فیزیوتراپی قفسه سینه برای نوزادان هم استفاده های زیادی می شود. نوزادانی که دارای بیماری های مادرزادی و یا مشکلاتی در ساختار ریه هستند، باید از فیزیوتراپی تنفسی استفاده کنند. در فیزیوتراپی تنفسی نوزادان از روش های موقعیتی و ضربه زدن استفاده می شود. در روش اول نوزاد باید در یک وضعیتی قرار گیرد که بتواند توسط سرفه، ترشحات را تخلیه کند. در این مرحله جاذبه ی زمین تأثیر زیادی بر تخلیه ی ترشحات دارد. در روش ضربه زدن، فیزیوتراپ به قسمت هایی که دارای ترشح هستند به روش مناسب ضربه هایی وارد می کند. این روش برای کودکان باید با دقت و احتیاط بیشتری صورت گیرد.

برخی از تجهیزات فیزیوتراپی قفسه سینه

فیزیوتراپی قفسه سینه با جلیقه :

فیزیوتراپیست ممکن است از یک نوسانگر دیواره قفسه سینه با فرکانس بالا استفاده کند که یک جلیقه باد کردنی است که به یک دستگاه متصل می شود.

این دستگاه از طریق ایجاد لرزش هایی با فرکانس بالا، مخاط را شل می کند.

این جلیقه برای حدود پنج دقیقه روشن می شود و سپس خاموش می شود تا بیمار سرفه کند. یک جلسه درمانی کامل با این روش حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد.

میزهای تخلیه سازی (drainage tables)،

پرکاسور های دستی (palm percussors) و ویبراتورها

در فروشگاه های تجهیزات پزشکی انواع مختلفی از میزهای تخلیه سازی، پرکاسورهای دستی (الکتریکی و غیر الکتریکی) و ویبراتورها وجود دارند که می توانید آنها را خریداری کنید تا به انجام تکنیک های تخلیه سازی مخاط کمک کنند.

نکات مهم در مورد تکنیک فیزیوتراپی قفسه سینه :

آن چیزی که در کیفیت فیزیوتراپی قفسه سینه یا فیزیوتراپی تنفسی اهمیت دارد، مهارت بالا در انجام تکنیک های مختلف است. به طور کلی برای انجام این نوع فیزیوتراپی از دو مرحله ی تخلیه وضعیتی و دق استفاده می شود که برای انجام آنها باید نکات زیر را به خوبی رعایت کرد:

• در فرآیند تخلیه وضعیتی بیمار باید زمانی را به صورت نشسته یا دراز کشیده باشد تا با استفاده از نیروی جاذبه زمین بتواند ترشحات را از ریه خارج کند. به طور میانگین مدت زمانی که صرف هر وضعیت می شود، بین ۳ تا ۱۵ دقیقه است.
• حرکات مربوط به دست در زمان انجام فرآیند دق از مچ دست انجام می شوند.
• در زمان انجام فرآیند دق باید هوا در بین بدن و دست بیمار حبس شود به نحوی که صدای تو خالی هوا را بشنویم. در این صورت انجام تکنیک دق دیگر دردناک نخواهد بود.
• تکنیک دق را نمی توان برای برخی قسمت های بدن مانند روی مهره ها، معده، شکم، استخوان جناغ و قسمت های زیرین دنده ها به کار برد.
• ضربات باید به صورت مستمر، با سرعت ثابت و نسبتاً محکم باشند.
• پس از انجام تکنیک دق برای خروج ترشحات به سمت مسیرهای هوایی بزرگ از تکنیک های ویبره یا همان لرزش استفاده می شود. این تکنیک ها باید در همان قسمت هایی که دق انجام شده است صورت گیرند.
• برای انجام تکنیک دق دست ها به صورت فنجان قرار می گرفتند اما برای انجام ویبره یا لرزش باید دست ها را صاف کرده و بر روی قفسه سینه قرار داد.
• انجام تکنیک های دق و ویبره باید به صورت متناوب انجام شوند.
• پس از اینکه تکنیک ویبره انجام شد، باید تنفس عمیقی کشیده شود تا ترشحات خارج شوند.
• در پایان کار تکنیک فیزیوتراپی قفسه سینه ، سرفه و هافینگ صورت می گیرد.

این مرکز با تکیه بر درمان گروهی با استفاده از متخصصین نورولوژی و ارتوپدی و بهره گیری از آخرین روش های درمان و پیشرفته ترین دستگاه های روز دنیا برای بهبودی شما عزیزان آماده خدمت رسانی است.

با ما در ارتباط باشید :

فیزیوتراپی درباره راه های درمان اختلالات تنفسی و قفسه سینه و انتخاب بهترین روش درمان با ما تماس بگیرید.

فیزیوتراپیست میثم طالبی

تلفن :09160664176