آسیب رباط داخلی زانو یا MCL، پیچ خوردگی و درمان آن
رباط طرفی داخلی زانو یا (Medial Collateral Ligament) چیست؟
رباط طرفی داخلی (MCL) زانو یکی از رباط های زانو است که در ناحیه داخلی زانو قرار دارد و کندیل استخوان فمور در سطح داخلی و کندیل استخوان تیبیا در سط داخلی را به هم متصل می کند.
یکی از چهار رباط اصلی زانو است که به پایدار ماندن مفصل زانو کمک می کنند این رباط یک باند مسطح از بافت های فیبری همبند محکم است که از مولکول های کلاژن رشته ای و بلند تشکیل شده است.
کار اصلی رباط MCL مقاومت در برابر نیروی والگوس است.
این نیرو زمانی به زانو وارد می شود که به استخوان ساق پا/ پا، نسبت به زانو، فشاری به سمت جلو وارد شود.
چه مواردی موجب آسیب رباط داخلی زانو MCL می شود؟
رباط MCL زمانی آسیب می بیند که نیروی والگوس وارد شده به آن، بیشتر از میزان تحمل رباط باشد و این رباط بیش از حد کشیده شود.
این کشیدگی بیش از حد ممکن است با تغییر مسیر دادن ناگهانی، پیچ خوردن زانو در حالی که پا بر روی زمین ثابت مانده است، با فرود آمدن نامناسب بر زمین پس از پریدن و یا با وارد شدن یک نیروی مستقیم بر روی زانو که شایع ترین دلیل برای این جراحت است، مانند تکل خوردن در فوتبال، اتفاق بیفتد.
معمولاً حوادثی که موجب این جراحت میشوند در سرعت بالا اتفاق می افتند.
ضعف یا ناهماهنگی عضلانی موجب می شوند که فرد در مقابل پارگی یا پیچ خوردگی رباط آسیب پذیرتر شود.
شدت آسیب در رباط های زانو
در پیچ خوردگی های درجه یک و متوسط رباط طرفی داخلی رباط زانو کمی کشیده می شود اما هیچ پارگی رخ نمیدهد.
اگر چه ممکن است مفصل زانو دردناک یا متورم نشود اما پیچ خوردگی این رباط خطر آسیب دیدگی مجدد را بیشتر میکند.
در پیچ خوردگی های درجه دو رباط طرفی داخلی بخشی از رباط پاره شده و موجب تورم و کبودی آن ناحیه می شود و گاهی اوقات حرکت دادن مفصل زانو دردناک و سخت خواهد بود.
ممکن است ناپایداری زانو موجب ناراحتیتان شود یا احساس کنید که زانویتان خالی می کند.
در پیچ خوردگیهای درجه سه و شدید رباط کاملا پاره میشود و این پارگی موجب تورم و گاهی اوقات خونریزی در زیر پوست میشود. در نتیجه مفصل ناپایدار خواهد شد و تحمل وزن بر روی آن سخت خواهد بود.
ممکن است احساس کنید که زانوی تان خالی می کند.
در اغلب موارد هیچ دردی وجود ندارد یا درد شدید پس از پیچ خوردگی درجه ۳ فروکش می کند، زیرا تمام اعصاب آن ناحیه و فیبرهای مربوط به درد در زمان جراحت پاره میشوند.
در این پارگی های شدید ساختارهای دیگری مانند منیسک و/یا رباط ACL نیز در معرض خطر جراحت قرار می گیرند.
پیچ خوردگی رباط زانو MCL چگونه تشخیص داده میشود؟
فیزیوتراپیست در هنگام معاینه به دنبال نشانه های آسیب رباط می گردد.
در صورتیکه رباط آسیب دیده باشد، ان ناحیه در هنگام آزمایشهایی که با وارد کردن فشار انجام میشوند، حساس و احتمالا متورم یا دردناک خواهد بود.
همچنین ممکن است برای تشخیص جراحت رباط زانو و بررسی ساختار های اطراف ان که ممکن است تحت تاثیر جراحت قرار گرفته باشند از MRI استفاده شود.
درمان فیزیوتراپی برای جراحت رباط زانو LCL چه اهدافی را دنبال می کند؟
بسته به درجه جراحت رباط، جراحت شما ممکن است طی چند روز تا چند هفته شروع به بهبودی کند. هدف شما از فیزیوتراپی این خواهد بود که:
- کاهش درد و تورم
- بهبود دامنه حرکتی مفاصل
- کاهش احتمال آسیب دیدگی دوباره.
- تقویت زانو، خصوصا عضله داخلی چهارسر ران و همسترینگ.
- تقویت اندام های تحتانی، ماهیچه های ساق پا، باسن و لگن.
- قرارگیری کشکک زانو در جای درست.
- عادی شدن طول ماهیچه ها.
- تقویت چابکی و تعادل
- بهبود تکنیک و عملکرد.. بطور مثال نحوه راه رفتن، دویدن، اسکات زدن، پریدن و فرود آمدن.
کاهش درد و تورم
متخصص فیزیوتراپی مکن است از روشهای مختلف درمانی مانند استفاده از یخ، استفاده از گرما، اولتراسوند، تحریک الکتریکی، چسب زدن، تمرینات ورزشی و درمانهای دستی نظیر ماساژ برای کنترل و کاهش درد استفاده نماید.
بهبود دامنه حرکتی مفاصل
متخصص فیزیوتراپی برخی فعالیتها و روشهای درمانی را برای کمک به بازیابی حرکات عادی در زانو و پا انتخاب میکند. این حرکات ممکن است با حرکات پسیو که دران درمانگر به آرامی پا و مفصل زانو شما را حرکت میدهد شروع شده و به تدریج به حرکات فعال و تمرینات کششی که شما خودتان انجام میدهید ارتقا یابد.
افزایش قدرت
برخی تمرینات ورزشی به بهبودی در هر مرحله از بهبودی کمک میکنند؛ متخصص فیزیوتراپی تمرینات و تجهیزات مناسب را که قدرت و چابکی شما را بازسازی میکنند انتخاب کرده و روش استفاده و انجام آنها را به شما آموزش میدهد. این تمرینات و تجهیزات شامل استفاده از کافهای وزنه دار، باندهای کششی، تجهیزات بلند کردن وزنه و تجهیزات تمرینات قلبی مانند تردمیل یا دوچرخه ثابت میشود.
بهبود تعادل
بازیابی تعادل پس از آسیبدیدگی از اهمیت زیادی برخوردار است. متخصص فیزیوتراپی، تمرینهایی که باعث افزاش مهارتهای تعادلی میشود را به شما آموزش میدهد.
سرعت بهبودی
دروان بهبودی عادی بین چند هفته تا چند ماه طول میکشد که به بافتهایی که آسیب دیدهاند و شدت آسیبدیدگیها بستگی دارد. متخصص فیزیوتراپی برای انتخاب اقدامات درمانی و تمرینات ورزشی که به بهبودی شما کمک کرده و شما را به سبک زندگی عادی بازمیگرداند و باعث میشوند که زودتر به اهداف درمانی خود دستیابید آموزش دیده و تجربه دارد.
بازگشت به فعالیتها
متخصص فیزیوتراپی با شما در مورد اهداف درمانی شما تبادل نظر کرده و از آنها برای تنظیم کار، ورزش و امور منزل استفاده میکند و برنامه درمانی شما را برای کمک به دستیابی ایمنتر، سریعتر و اثربخشتر به این اهداف طراحی میکند. متخصص فیزیوتراپی از درمانهای دستی مانند ماساژ استفاده کرده و تمرینات ورزشی، فعالیتهای بازآموزی و روشهای خاص ورزشی را برای دستیابی به اهداف مورد نظر به شما آموزش میدهد.
پیشگیری از آسیبدیدگیهای بیشتر
متخصص فیزیوتراپی یک برنامه تمرینی خانگی برای تقویت و کشش عضلات اطراف زانو، بالای پا و ناحیه شکم را به منظور کمک به پیشگیری از آسیبدیدگیهای بیشتر به شما توصیه و ارائه میکند. این تمرینات شامل تمرینات تقویتی و انعطافپذیری برای پا، زانو و عضلات مرکزی بدن است.
توصیه میشود که بعد از آنکه توسط یک متخصص جراحت های زانو مانند یک فیزیوتراپیست ورزشی (فیزیوتراپی ورزشی)، پزشک ورزشی یا جراح زانو مورد معاینه دقیقی قرار گرفتید، درباره برنامه توانبخشی با او صحبت کنید.
درمان با فیزیوتراپی
متخصص فیزیوتراپی می تواند وضعیت زانوی شما را بررسی کرده و به این ترتیب، نوع، مقدار و دلیل ایجاد آسیب دیدگی زانو و علت پارگی رباط صلیبی را مشخص کند و به این ترتیب شما را به یک پزشک متخصص معرفی کرده یا داروهای لازم را در صورت نیاز برای شما تجویز نماید. درمان های اولیه در این حالت می توانند باعث کاهش درد و ورم ایجاد شده در محل آسیب دیدگی شوند. این درمان ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
- استفاده از ماساژ و تکنیک های حرکتی برای بهبود حرکت های مفصل زانو
- انجام حرکت های ورزشی برای بهبود قدرت زانو و سایر عضلات پایین تنه که ممکن است عملکرد آنها با مشکل شما ارتباط داشته باشد
- بستن عضو آسیب دیده به منظور پایدار کردن مفصل زانو و بهبود عملکرد عضلات پشتیبان آن
- تحریک الکتریکی برای کاهش ورم و درد ناشی از آسیب دیدگی
فیزیوتراپی میتواند با استفاده از :
- الکتروتراپی
- امواج فراصوت
- لیزر درمانی
- کینزیوتیپ
- مگنت درمانی
- ماساژ
در بهبود فیبرهای لیگامنت موثر واقع شود. همچنان که بهبودی حاصل میشود، ورزشکار باید یک برنامه تمرینی قدرتی برای اندام های تحتانی با تاکید بر عضلات لگن و زانو انجام دهد. هنگام انجام تمرینات قدرتی عضلات داخلی و خارجی ران باید مراقب باشد که لیگامنت جانب داخلی تحت فشار نبوده و دردناک نشود. برای کاهش تورم و درد استفاده از ماساژ یخ پس از تمرین میتواند موثر واقع شود.
درمان های مورد استفاده در فیزیوتراپی دارای اهداف اصلی زیر هستند:
کاهش درد
متخصص فیزیوتراپی مکن است از روشهای مختلف درمانی مانند استفاده از یخ، استفاده از گرما، اولتراسوند، تحریک الکتریکی، چسب زدن، تمرینات ورزشی و درمانهای دستی نظیر ماساژ برای کنترل و کاهش درد استفاده نماید.
بهبودی حرکتی
متخصص فیزیوتراپی برخی فعالیتها و روشهای درمانی را برای کمک به بازیابی حرکات عادی در زانو و پا انتخاب میکند. این حرکات ممکن است با حرکات پسیو که دران درمانگر به آرامی پا و مفصل زانو شما را حرکت میدهد شروع شده و به تدریج به حرکات فعال و تمرینات کششی که شما خودتان انجام میدهید ارتقا یابد.
افزایش قدرت
برخی تمرینات ورزشی به بهبودی در هر مرحله از بهبودی کمک میکنند؛ متخصص فیزیوتراپی تمرینات و تجهیزات مناسب را که قدرت و چابکی شما را بازسازی میکنند انتخاب کرده و روش استفاده و انجام آنها را به شما آموزش میدهد. این تمرینات و تجهیزات شامل استفاده از کافهای وزنه دار، باندهای کششی، تجهیزات بلند کردن وزنه و تجهیزات تمرینات قلبی مانند تردمیل یا دوچرخه ثابت میشود.
بهبود تعادل
بازیابی تعادل پس از آسیبدیدگی از اهمیت زیادی برخوردار است. متخصص فیزیوتراپی، تمرینهایی که باعث افزاش مهارتهای تعادلی میشود را به شما آموزش میدهد.
سرعت بهبودی
دروان بهبودی عادی بین چند هفته تا چند ماه طول میکشد که به بافتهایی که آسیب دیدهاند و شدت آسیبدیدگیها بستگی دارد. متخصص فیزیوتراپی برای انتخاب اقدامات درمانی و تمرینات ورزشی که به بهبودی شما کمک کرده و شما را به سبک زندگی عادی بازمیگرداند و باعث میشوند که زودتر به اهداف درمانی خود دستیابید آموزش دیده و تجربه دارد.
بازگشت به فعالیتها
متخصص فیزیوتراپی با شما در مورد اهداف درمانی شما تبادل نظر کرده و از آنها برای تنظیم کار، ورزش و امور منزل استفاده میکند و برنامه درمانی شما را برای کمک به دستیابی ایمنتر، سریعتر و اثربخشتر به این اهداف طراحی میکند. متخصص فیزیوتراپی از درمانهای دستی مانند ماساژ استفاده کرده و تمرینات ورزشی، فعالیتهای بازآموزی و روشهای خاص ورزشی را برای دستیابی به اهداف مورد نظر به شما آموزش میدهد.
پیشگیری از آسیبدیدگیهای بیشتر
متخصص فیزیوتراپی یک برنامه تمرینی خانگی برای تقویت و کشش عضلات اطراف زانو، بالای پا و ناحیه شکم را به منظور کمک به پیشگیری از آسیبدیدگیهای بیشتر به شما توصیه و ارائه میکند. این تمرینات شامل تمرینات تقویتی و انعطافپذیری برای پا، زانو و عضلات مرکزی بدن است.