درمان بسیاری از بیماری ها و اختلالات مرتبط با بدن خانم ها می تواند از طریق فیزیوتراپی بهبود یابد. هدف از فیزیوتراپی زنان و زایمان درمان اختلالات دوران حاملگی، زایمان،مراقبت‌های بعد از زایمان، یائسگی، پرولاپس، بی اختیاری ادرار ، تکرر ادرار ، شب ادراری کودکان ، واژینیسموس ، بی اختیاری گاز ، بی اختیاری مدفوع ، افتادگی رحم ، افتادگی مثانه و به طور کلی اختلالات ناحیه لگنی است. این بخش از فیزیوتراپی، با پیشرفته ترین دستگاه ها و به روز ترین روش های درمانی روز دنیا به ارزیابی و درمان، تأمین سلامت زنان و مادران در طول دوره بارداری و بعد از آن می پردازد.
روش های فیزیوتراپی مانند الکتروتراپی ، بیوفیدبک و تمرینات ورزشی مخصوص کف لگن از جمله راهکارهای فیزیوتراپی زنان هستند.
در زیر این اختلالات به تفصیل توضیح داده شده اند:
رکتوسل
پیش آمدگی دیواره روده به سمت واژن را رکتوسل می گویند.
بیماری ركتوسل ورم كردن ديواره‌ی جلويي ركتوم به ديواري پشت واژن است. این بیماری معمولا به خاطر نازك شدن سپتوم ركتوواژينال (بافت بين ركتوم و واژن) و ضعيف شدن عضلات كف لگن رخ ميدهد. اين عيب بسيار عمومي است و اكثر زنان هيچ علائمي ندارند. البته اندام هاي لگني ديگر هم ميتوانند به واژن ورم كنند مثل مثانه (سيستوسل) و روده ي كوچك (انتروسل) كه همگي منجر به علائمي مشابه ميشوند.
در موارد خفیف رکتوسل، زنان ممکن است متوجه وجود فشار در ناحیه واژن شوند یا احساس کنند که محتویات روده بزرگ پس از رفتن به توالت به طور کامل تخلیه نمی‌شود.
در موارد متوسط، تلاش برای تخلیه روده ممکن است مدفوع را بیش از آنکه از راه مقعد تخلیه کند آن را به درون رکتوسل براند.
احتمال بروز درد و ناراحتی در هنگام دفع مدفوع وجود دارد. شانس بالایی برای ابتلاء به یبوست مطرح است و ممکن است زنان در طول مقاربت جنسی دچار درد شوند.
برخی زنان این وضعیت را به صورت “حس پایین افتادن چیزی” یا فروافتادگی در ناحیه لگن توصیف می‌کنند.
در موارد شدید، زنان ممکن است با بی‌اختیاری دفع مدفوع مواجه شوند، و برخی از اوقات امکان دارد توده از طریق دهانه واژن یا از طریق مقعد دچار پرولاپس گردد.
افرادی که به افتادگی های خفیف رحمی مبتلا شده اند، هیچ گونه علائمی ندارد و تشخیص این عارضه ممکن است برای متخصص زنان و زایمان کمی دشوار باشد.
بین ۲۰ الی ۸۰ درضد از زنان بالغ ممکن است به این عارضه مبتلا باشند. اما رکتوسل بیشتر در زنان مسن که سابقه زایمان طبیعی متعدد را داشته اند، بیشتر دیده می شود.
زنانه که به سیسیتوسل یا افتادگی مثانه مبتلا هستند، نیز ممکن است در اینده به رکتوسل مبتلا شوند.
کف لگن از ماهیچه‌ها، رباط‌ها و بافت‌های خاصی تشکیل شده است که باعث میشود واژن، رحم، مثانه، رکتوم و شکم در کنار هم قرار بگیرند. مشکلات کف لگن میتواند به دلیل فشارهای ناشی از زایمان، افزایش سن، بلند کردن اجسام سنگین یا بالا بودن سطح فعالیت بدنی و سابقه خانوادگی به وجود آید. هدف از ترمیم، ارائه گزینه‌های تشخیصی و درمانی مناسب برای بیمارانی است که دارای مشکلات کف لگن و مثانه هستند. پزشک متخصص، بیماری‌های متنوعی را در این زمینه از قبیل بی‌اختیاری ادرار، بیش فعالی مثانه، بی‌اختیاری مدفوع، پرولاپس‌های لگنی، فیستول و مشکلات ناشی از واژن و حالب درمان می‌کنند.
بهترین و موثرترین روش درمان اختلالات کف لگن از جمله رکتوسل، بی اختیاری ادرار ، تکرر ادرار ، افتادگی مثانه ، افتادگی رحم ، واژینیسموس ، بی اختیاری گاز ، بی اختیاری مدفوع و به طور کلی دردهای لگنی انجام فیزیوتراپی عضلات کف لگن توسط دستگاه بیوفیدبک میباشد.
فیزیوتراپی از طریق دستگاه بیوفیدبک و مانیتورینگ و ارزیابی دقیق قدرت عضلات کف لگن انجام میشود.
با ارزیابی نمودار کف لگن تمامی ضعف ها ، اسپاسم ها و پارادوکس های عضلانی تشخیص داده شده
و برنامه ی درمانی بیمار با بازی ها و الگوهای متنوع تنظیم میشود و در نتیجه مشکل بیمار بطور کامل حل خواهد شد.
در این روش هر جلسه با اعداد دقیق میزان بهبودی بیمار سنجش می شود و فرد کاملا نسبت به روند بهبودی خود آگاه خواهد بود.
برخی دیگر از روش های فیزیوتراپی که برای درمان اختلالات لگنی استفاده می شوند :
از جریانهای الکتریکی مختلفی از قبیل تنس میتوان در بیمارانی که درد و اسپاسم سبب ایجاد اختلال عملکرد در عضلات کف شده استفاده نمود. همچنین در افرادی که عضلات این ناحیه دچار کاهش تون شده، امواج اینترفرنشیال بدلیل عمق نفوذ مناسب و ایجاد انقباض میتواند در بهبود و حفظ تون عضله موثر واقع گردد. از امواج فارادیک نیز جهت بازآموزی و حفظ عمکرد عضلات با استفاده از الکترودهای مخصوص قلمی (بطور عمقی )میتوان استفاده نمود
از امواج لیزر کم توان در رفع عوامل متعددی مثل درد و التهاب و یا عفونتها که باعث ایجاد اختلال در ناحیه لگن میشوند، استفاده میگردد.
بطور کلی در این روش به فرد آموزش داده خواهد شد که با فعالیتهای جسمانی و روانی خود عملکرد سیستم عصبی عضلانی را تحت تأثیر قرار داده و به مرور زمان کنترل آنها را در اختیار بگیرد .سه روش متداول بیوفیدبک در اختلالات عملکردی عضلات کف لگن شامل بیوفیدبک الکترومیوگرافیک، بیوفیدبک با استفاده از عامل فشار (مانومتریک )و بیوفیدبک اولتراسونیک میباشند.
انجام ماساژهای تخصصی و مانورهای شکمی میتواند به درمان این بیماران کمک کند.
سیستوسل که افتادگی مثانه نیز نامیده میشود به معنی برجستگی یا افتادگی مثانه به واژن میباشد. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که رباط‌هایی که مثانه را بالا نگه می‌دارند و نیز عضله بین واژن و مثانه‌ی زن کشیده و ضعیف میشود و یا تحت کشش قرار گیرد و در نتیجه باعث پایین آمدن و افتادگی مثانه و ایجاد فشار بر روی واژن می گردد.
که به آن سيستوسل درجه خفیف نیز میگویند، زمانی رخ مى دهد که مثانه فقط میزان كمى واژن افتاده باشد.
مثانه به اندازه ى کافی پایین آمده و به ورودى مجراى واژن رسیده باشد.
زمانی اتفاق می افتد که مثانه از مجراى واژن كاملا بیرون زده باشد.
زنانی که مبتلا به افتادگی مثانه هستند همچنین ممکن است در اثر حرکاتی که بر مثانه فشار وارد می‌کنند، دچار نشت ادرار شوند که بی‌اختیاری استرسی ادرار نامیده میشود. این حرکات می‌توانند شامل سرفه کردن، عطسه کردن، خندیدن یا فعالیت فیزیکی مانند راه رفتن باشند. انسداد ادراری (عدم توانایی در تخلیه کامل مثانه) ممکن است در موارد شدیدتر سیستوسل که باعث ایجاد یک پیچ‌خوردگی در مجرای ادرار زن و در نتیجه گرفتگی مجرای ادرار میگردد، رخ دهد. زنان مبتلا به افتادگی خفیف مثانه اغلب هیچ علائمی ندارند.
برخی از علائم سیستوسل عبارت است از:
در افتادگی مثانه، بافت مثانه تحت پوشش پوست واژن باقی می‌ماند. افتادگی مثانه ممکن است ناشی از آسیب به عضلات و بافت‌هایی باشد که اندام‌های لگنی را در داخل لگن بالا نگه می‌دارند. اندام‌های لگنی یک زن شامل واژن، دهانه رحم، رحم، مثانه، مجرای ادرار و روده کوچک میباشند. آسیب یا ضعف عضلات لگن و بافت‌های نگهدارنده ممکن است پس از زایمان و شرایطی که بطور مکرر باعث کشیدگی یا افزایش فشار در ناحیه لگن میشوند رخ دهد از جمله:
احتمال ابتلای یک زن به افتادگی مثانه با افزایش زن بالا می‌رود که احتمالاً به دلیل ضعیف شدن عضلات و بافت‌های نگهدارنده میباشد. اینکه یائسگی موجب افزایش احتمال ابتلای یک زن به افتادگی مثانه میشود نامعلوم است. در موارد خفیف رکتوسل، زنان ممکن است متوجه وجود فشار در ناحیه واژن شوند یا احساس کنند که محتویات روده بزرگ پس از رفتن به توالت به طور کامل تخلیه نمی‌شود.
در موارد متوسط، تلاش برای تخلیه روده ممکن است مدفوع را بیش از آنکه از راه مقعد تخلیه کند آن را به درون رکتوسل براند.
احتمال بروز درد و ناراحتی در هنگام دفع مدفوع وجود دارد. شانس بالایی برای ابتلاء به یبوست مطرح است و ممکن است زنان در طول مقاربت جنسی دچار درد شوند.
برخی زنان این وضعیت را به صورت “حس پایین افتادن چیزی” یا فروافتادگی در ناحیه لگن توصیف می‌کنند.
در موارد شدید، زنان ممکن است با بی‌اختیاری دفع مدفوع مواجه شوند، و برخی از اوقات امکان دارد توده از طریق دهانه واژن یا از طریق مقعد دچار پرولاپس گردد.
درمان افتادگی مثانه:
بهترین و موثرترین روش درمان اختلالات کف لگن از جمله افتادگی مثانه (سیستوسل) فیزیوتراپی از طریق دستگاه بیوفیدبک و مانیتورینگ و ارزیابی دقیق قدرت عضلات کف لگن انجام میشود.
با ارزیابی نمودار کف لگن تمامی ضعف ها ، اسپاسم ها و پارادوکس های عضلانی تشخیص داده شده و برنامه ی درمانی بیمار با بازی ها و الگوهای متنوع تنظیم میشود و در نتیجه مشکل بیمار بطور کامل حل خواهد شد.
در این روش هر جلسه با اعداد دقیق میزان بهبودی بیمار سنجش می شود و فرد کاملا نسبت به روند بهبودی خود آگاه خواهد بود.
واژینیسموس، به اختلالی گفته می شود که در آن، فرد هنگام نزدیکی، درد بیش از حدی را تجربه می کند و به همین دلیل از برقراری رابطه جنسی ترس دارد. در علم پزشکی به واژینیسموس، واژینیسم نیز گفته می شود. واژینیسم یک اصطلاح پزشکی است که حالت انقباض غیر ارادی عضلات ناحیه واژن در هنگام دخول را توصیف می کند. کسی که به این مشکل دچار است، موفق به برقراری رابطه جنسی نمی شود و همیشه از دخول دردناک خود ترس دارد.
افرادی که به واژینیسموس مبتلا می شوند، می دانند که این اختلال تا چه اندازه آزار دهنده است. واژینیسم می تواند زندگی افراد را به هم بریزد. ناراحتی، عصبانیت، از بین رفتن اعتماد به نفس، بروز مشکلات در روابط زوجین و… از جمله پیامدهای واژینیسموس هستند. هم چنین این اختلال،مانع از بارداری افراد می شود. کسانی که با واژینیسموس درگیر هستند، حتی قادر به معاینه شدن هم نیستند؛ زیرا معاینات لگنی یا رحمی در این افراد بسیار دردناک و حتی غیرممکن است.
واژینیسموس تجلی درد شایعی است که توانایی زن در داشتن رابطه جنسی واژینال را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث می شود که ازدواجی بدون دخول داشته باشد.رایج ترین عضلاتی که تحت تاثیر این حالت قرار می گیرند عضلاتی به نام پوبوکوکسیژئوس (PC) هستند که شکلی شبیه عدد 8 انگلیسی دارد و از استخوان عانه (استخوان شرم گاهی) تا استخوان دنبالچه کشیده شده است و مسئول فعالیت هایی مانند ادرار کردن، رابطه جنسی، ارگاسم، حرکات روده و زایمان هستند. این عضله هم در مردان و هم زنان وجود دارد. واژینیسموس انواع مختلفی دارد و زن در هر سنی که باشد امکان دارد دچار یکی از انواع واژینیسموس شود. طبقه بندی واژینیسموس عبارت است از:
علائم واژینیسموس از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند و عبارتند از:
واژینیسموس مانع برانگیخته شدن میل جنسی افراد نمی شود و زنانی که دچار این مشکل هستند هیچ مشکلی در این مراحل ندارند ولی علائم واژینیسموس ممکن است باعث شود تا فرد درباره برقراری رابطه جنسی دچار اضطراب و تنش شود و این حس به فرد القا شود که باید از رابطه جنسی یا دخول واژینال پرهیز کند.
پزشک ها علت دقیق واژینیسموس را نمی دانند. این عارضه معمولا با اضطراب و ترس از برقراری رابطه جنسی در ارتباط است. اما مشخص نیست کدام یک اول اتفاق می افتد، واژینیسموس یا اضطراب.
بعضی خانم ها در همه شرایط و با هر جسمی دچار واژینیسموس می شوند. برخی دیگر تنها در یک شرایط خاص دچار مشکل واژینیسموس می شوند، به عنوان مثال در برقراری رابطه با یک شریک جنسی خاص، یا تنها در زمان برقراری رابطه جنسی درد احساس می کنند، اما در زمان استفاده از تامپون یا معاینات پزشکی مشکلی ندارند.
برخی از علل اصلی ایجاد واژینیسموس :
بهترین و موثرترین روش درمان اختلالات کف لگن از جمله افتادگی مثانه (سیستوسل) فیزیوتراپی از طریق دستگاه بیوفیدبک و مانیتورینگ و ارزیابی دقیق قدرت عضلات کف لگن انجام میشود.
با ارزیابی نمودار کف لگن تمامی ضعف ها ، اسپاسم ها و پارادوکس های عضلانی تشخیص داده شده و برنامه ی درمانی بیمار با بازی ها و الگوهای متنوع تنظیم میشود و در نتیجه مشکل بیمار بطور کامل حل خواهد شد.
در این روش هر جلسه با اعداد دقیق میزان بهبودی بیمار سنجش می شود و فرد کاملا نسبت به روند بهبودی خود آگاه خواهد بود.
چسبندگی رحم یکی از بیماری‌های نسبتا شایع در زنان است که در صورت عدم تشخیص به موقع میتواند منجر به نازایی و یا سقط های مکرر منجر شود.رحم به‌عنوان یکی از اجزای مهم دستگاه تناسلی زنان که تخمدان‌ها را دربر گرفته، نقش مهمی در باروری زنان ایفا می‌کند و هرگونه مشکلی در این اندام، احتمال ناباروری را در پی خواهد داشت.
هنگامی که بافت اسکار بین دیواره های داخلی رحم ایجاد می شود ، چسبندگی رحمی (سندرم آشرمن) ایجاد می شود. چسبندگی رحم اغلب بعد از زخم در حفره رحم مانند اتساع و کورتاژ (D&C) اتفاق می افتد که برای ختم حاملگی یا سقط جنین، خونریزی بیش از حد رحم بعد از زایمان یا سایر شرایط ژنتیکی ایجاد می شود. دلایل دیگر ممکن است مربوط به جراحی های سرپایی باشد که بافت هایی مانند پولیپ یا فیبروم یا اندومتریت (عفونت لایه رحم) را از بین می برد. چسبندگی رحم شرایط متفاوتی نسبت به فیبرومهای رحمی یا پولیپهای آندومتر دارد و به طور متفاوتی درمان می شود.
ممکن است زنان مبتلا به چسبندگی رحم هیچ علامتی را تجربه نکنند و برخی از خانمها فقط ممکن است چرخه قاعدگی نامنظم ، سبک یا نداشتن قاعدگی را تجربه کنند. از مهمترین اثرات چسبندگی رحم می توان به عدم توانایی در بارداری یا سقط مکرر اشاره کرد.
برخی از علائم چسبندگی رحم عبارت است از :
اولتراسوند در نازایی:
امواج اولتراسوند با خواص مکانیکی و حرارتی خود منجر به از بین بردن و کاهش چسبندگی و جابه جایی رحم و لوله های رحمی و آزاد کردن پرده صفاق می شود. برای عبور تخمک از لوله های رحمی، علاوه بر حرکات دودی لوله ها، فعالیت مژک های جدار داخلی لوله ها نیز تقش دارند. امواج اولتراسوند در آزاد کردن لوله ها و فعال تر کردن مژک ها بسیار موثر می باشد. همچنین با افزایش گردش خون باعث بهبود اکسیژن رسانی ، جذب بهتر مواد غذایی و دفع ترشحات و مواد زائد و دردزا می شود. همچنین منجر به تجمع گلبولهای سفید از طریق افزایش گردش خون منجر به کاهش و یا از بین بردن التهاب میشود.
دستگاه اینترفرنشیال یا IF :
منجر به اتساع عروق شده که افزایش گردش خون را به همراه دارد و منجر به بهبود اکسیژن رسانی و تغذیه بافت و دفع مواد دردزا و همچنین کاهش التهاب می شود. همچنین باعث اثرات تحریکی روی عضلات دستگاه تناسلی و کمک به رفع چسبندگی می شود.
درمانهای دیگر شامل: امواج دیاترمی، منیپولاسیون احشایی رحم و لوله های رحمی ورزش و… می توانند در فیزیوتراپی نازایی بسیار کمک کننده باشند.
فیزیوتراپیست میثم طالبی
تلفن :09160664176
رحم ساختاری عضلانی دارند و توسط عضلات لگن سر جای خود نگه داشته می شود. اگر این عضلات ضعیف شوند یا بیش از حد کشیده شوند، دیگر قادر به پشتیبانی از رحم نیستند و موجب افتادگی رحم می شوند. افتادگی رحم هنگامی رخ می دهد که رحم از جای اصلی خود جابه جا شده و به درون واژن لیز بخورد.
درجه اول: دهانه رحم به درون واژن رسیده است.
درجه دوم:دهانه رحم به دهانه واژن رسیده است.
درجه سوم: دهانه رحم از واژن بیرون زده است.
درجه چهارم:کل رحم از واژن بیرون آمده است.
برای مشورت با فیزیوتراپیست برای درمان افتادگی رحم و انواع اختلالات ناحیه لگنی با روش های فیزیوتراپی مناسب با کلینیک فیزیوتراپی کمیل تماس بگیرید.
فیزیوتراپیست میثم طالبی
تلفن: 09160664176
این مرکز با استفاده از پیشرفته ترین دستگاه ها و بهترین متد های درمانی روز دنیا تلاش خواهد کرد، بهبودی تان را به شما بازگرداند.
فیزیوتراپیست میثم طالبی
موارد زیر موجب افتادگی رحم می شوند:
• آسیب به عضلات کف لگن در حین زایمان طبیعی
• تضعیف و شل شدن بافت واژن پس از یائسگی به دلیل کاهش تولید استروژن توسط تخمدان ها
• بیماری هایی که منجر به افزایش فشار در شکم می شود مانند سرفه های مزمن ناشی از برونشیت یا آسم، تومورهای لگن، یبوست مزمن یا تجمع مایعات در شکم
• چاقی یا اضافه وزن: این مورد حتی ممکن است برای دختران هم پیش بیاید. توصیه میکنم در این زمینه مقاله افتادگی رحم در دختران را مشاهده بفرمایید.
• جراحی تهاجمی در ناحیه لگن که منجر به کاهش پشتیبانی رحم توسط عضلات می شود
• وزنه برداری سنگین
اگر هر یک از علائم زیر را داشتید حتما باید به پزشک مراجعه کنید:
• احساس نزدیک بودن دهانه رحم در واژن
• چکه کردن ادرار به طور مرتب
• احساس مزمن پر بودن روده بزرگ
• احساس فشار در کانال واژن یا بیرون زدگی چیزی از واژن
• کمر درد مداوم با دشواری در راه رفتن، دشواری در ادرار کردن و یا در هنگام مدفوع کردن
بهترین و موثرترین روش درمان اختلالات کف لگن از جمله افتادگی رحم فیزیوتراپی از طریق دستگاه بیوفیدبک و مانیتورینگ و ارزیابی دقیق قدرت عضلات کف لگن انجام میشود.
با ارزیابی نمودار کف لگن تمامی ضعف ها ، اسپاسم ها و پارادوکس های عضلانی تشخیص داده شده و برنامه ی درمانی بیمار با بازی ها و الگوهای متنوع تنظیم میشود و در نتیجه مشکل بیمار بطور کامل حل خواهد شد.
در این روش هر جلسه با اعداد دقیق میزان بهبودی بیمار سنجش می شود و فرد کاملا نسبت به روند بهبودی خود آگاه خواهد بود.
فیزیوتراپیست میثم طالبی
تلفن :09160664176